Dọc theo bờ biển, trải dài trên những bãi cát trắng, nảy mầm một loại cây hoang dã với những đám hoa tím thắm, đó chính là cây “Rau muống biển”. Cây này mọc lan qua những bãi cát rộng lớn, tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp, với những đám hoa màu tím quyến rũ, nhẹ nhàng lay động dưới làn gió. Mặc dù với nhiều người, đây chỉ là một loại cây dại nhỏ bé, nhưng đối với những người hành nghề Đông y, đây lại là một nguồn dược liệu quý giá. Để hiểu rõ hơn về công dụng và đặc điểm của loại dược liệu này, chúng ta hãy cùng đọc bài viết dưới đây nhé.
Đặc điểm của cây rau muống biển
Cây muống biển, hay còn được biết đến với tên gọi khác là rau muống biển, thuộc họ Convolvulaceae và có tên khoa học là Ipomoea pes-caprae (L.) R.Br. – Ipomoea biloba Forsk. Loài cây này phổ biến ở các khu vực ven biển trên khắp Việt Nam, bao gồm Hải Phòng, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hoá, An Giang, Minh Hải (như Rạch Giá, Bạc Liêu, và các khu vực khác). Thường thì cây mọc tự nhiên, hiếm khi được trồng. Trong trường hợp trồng, việc thực hiện bằng cách cấy cành vào mùa mưa trên đất phù sa là phổ biến.
Ngoài Việt Nam, muống biển cũng phát triển ở nhiều quốc gia khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Philippines, Ấn Độ, và nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Muống biển, loại cây thân thảo, thường trải dài trên bãi biển và chịu đựng được không khí mặn. Đặc điểm của cây Muống biển bao gồm thân không có cuống, dày, ruột đặc, chia thành nhiều nhánh, không có rãnh, bề mặt nhẵn, và thân thường có màu đỏ nhẹ, đồng thời, các ngọn thường hướng lên trên.
Lá của cây Muống biển mọc so le, có hình dạng như móng ngựa, thon dài hoặc có thể có hình trái tim sâu ở gốc, tròn hoặc hơi lõm vào trong ở đỉnh lá. Lá non thường chia thành 2 mảnh và mọc cụp vào nhau. Kích thước lá dao động từ 4 – 6cm chiều dài và 5 – 7cm chiều rộng, cả hai mặt đều mịn màng. Cuống lá dài khoảng 5 – 7cm, thường dày hơn ở phía gốc và có nhiều ụ rải rác. Gân lá phân bố đối xứng theo chiều dọc theo sống lá.
Hoa của Muống biển khá to, thường có màu hồng hoặc tím, thường nở ở kẽ lá. Mỗi kẽ lá có thể chứa nhiều bông hoa, và cuống hoa thường dài khoảng 2 – 4cm. Hoa thường nở vào mùa hè và mùa thu.
Quả của Muống biển có hình dạng nang, hình cầu, với đường kính khoảng 2cm. Bên trong quả có khoảng 4 hạt, với đường kính hạt khoảng 7mm, có màu hung đẹp mắt.
Tác dụng của cây muốn biển
Theo kinh nghiệm dân gian, muống biển được coi là một phương pháp truyền thống chữa trị những bệnh viêm và rối loạn tiêu hóa. Cây này được biết đến với khả năng giảm tê thấp, giảm phù thũng, giảm đau nhức ở chân tay, và giảm mệt mỏi. Muống biển cũng được sử dụng trong việc điều trị các vấn đề như thấp khớp, tạng khớp, đau nhức ở khớp xương, tiêu viêm, mụn nhọt, và viêm mủ da.
Đối với vấn đề chảy máu và trĩ xuất huyết, muống biển được sử dụng như một biện pháp hỗ trợ. Việc hái lá non để nấu cháo và dùng vài lần có thể giúp giảm các triệu chứng này. Cây cũng mang lại lợi ích trong việc cải thiện tiêu hóa và nhuận tràng, với dạng dược lá giúp thông tiểu tiện và được sử dụng để chữa trị cảm mạo, sốt, sốt rét, thuỷ thũng và đau bụng.
Lá tươi giã nát của muống biển có thể được sử dụng trực tiếp lên các vết thương, mụn nhọt, hoặc các vết cắn từ rắn. Trong trường hợp ngứa từ sự tiếp xúc với sứa biển khi đi biển, muống biển giã nát hoặc nhai có thể được áp dụng lên vùng tổn thương để giảm ngứa, đây được coi là phương pháp rất hiệu quả.
Đặc biệt, muống biển còn được sử dụng trong điều trị viêm xoang, với cách sử dụng là hái lá, rửa sạch, cắt sợi và phơi khô. Sau đó, sợi lá muống biển được bọc trong giấy hút thuốc để tạo thành điếu thuốc, được cho là có tác dụng chữa trị viêm xoang hiệu quả và giúp làm giảm triệu chứng trong thời gian ngắn.
Cách trồng và chăm sóc cây muống biển
- Tưới nước
Rau muống biển đặc biệt cần một lượng nước đủ, đặc biệt là trong mùa khô nắng. Điều này giúp đảm bảo rằng cây có đủ nước để phát triển, đặc biệt là khi môi trường trở nên khắc nghiệt vào những thời kỳ khô hanh. Tính chất ưa mọc ở đất lầy lội của rau muống biển cũng giúp nó không cần tưới nước nhiều như các loại rau khác, tránh tình trạng ngập úng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cây.
- Đất trồng
Rau muống biển không đòi hỏi đặc điểm đặc biệt về loại đất, có thể trồng trên hầu hết các loại đất với điều kiện quan trọng là đảm bảo đủ nước để hỗ trợ sự sinh trưởng của cây. Sự linh hoạt này giúp rau muống biển trở thành một lựa chọn phù hợp cho nhiều điều kiện đất đai khác nhau.
- Bón phân
Quá trình trồng rau muống không đòi hỏi việc bón phân thường xuyên. Đơn giản chỉ cần bổ sung phân đạm, lân, và urê đều đặn để hỗ trợ sự phát triển của cây một cách tốt nhất. Việc này giúp cung cấp đủ dưỡng chất cho rau muống biển mà không gây ra tình trạng quá mức và không cần thiết.