Cây roi

Roi là loại cây được biết đến với trái hình dạng giống cái chuông, được rất nhiều người yêu thích Loại trái cây này không chỉ đặc biệt hấp dẫn với hương vị thơm ngon mà nó mang lại, mà còn có khả năng giải nhiệt trong những ngày hè oi bức và cung cấp cho cơ thể lượng dinh dưỡng phong phú. Hãy khám phá ngay bài viết dưới đây để hiểu rõ về đặc điểm của cây roi, cách trồng, phương pháp chăm sóc nhé.

Tìm hiểu chung về cây roi

• Tên thông thường: Roi
• Tên gọi khác: Roi hoa trắng, mận
• Tên khoa học: Syzygium samarangense
• Họ thực vật: Thuộc họ Đào Kim Nương (Myrtaceae)
• Nguồn gốc: Roi là loại cây xuất xứ từ Philippines, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia và Samoa.
  Hiện nay, cây roi hoa trắng được trồng rộng rãi ở Việt Nam, Đài Loan, Thái Lan, Bangladesh, Pakistan, Ấn Độ và Sri Lanka.
• Tuổi thọ: Sống lâu năm
• Màu sắc của hoa: Roi có hoa trắng

Đặc điểm của cây roi

Kích thước của cây có thể đạt đến 12m.

Lá của nó xanh tươi suốt cả năm, với chiều dài khoảng 10–25cm và chiều rộng 5–10cm.

Hoa của cây có màu trắng, đường kính khoảng 2,5cm, bao gồm bốn cánh hoa và nhiều nhị.

Quả của cây mang dạng hình chuông, có thể ăn được, chuyển từ màu trắng đến đỏ đậm, thậm chí có thể có màu tím hoặc đen. Cây mọc hoang sản xuất quả dài từ 4–6cm. Đặc biệt, hoa và quả không chỉ xuất hiện tại nách lá mà còn có thể xuất hiện gần như ở bất kỳ điểm nào trên thân cây và cả nhánh cây. Khi quả chín, cây tiếp tục đưa ra hoa và có thể đạt đến con số 700 quả cho mỗi cây.

Ý nghĩa và tác dụng của cây roi

Ý nghĩa phong thủy

Roi là biểu tượng của vận may trong phong thủy, đặc biệt giúp mang lại  tài lộc và sức khỏe bền vững. Khi mùa xuân đến, cây roi trở thành biểu tượng của sự mới mẻ, khi những chồi non nảy mầm và hoa roi nở rực rỡ, tượng trưng cho những điều tốt lành và may mắn.

Tác dụng trang trí

Roi không chỉ được ưa chuộng trong việc trang trí sân vườn, sân nhà hay làm cây cảnh trong chậu, mà còn là lựa chọn phổ biến cho việc trồng trang trí các công trình đô thị như đường phố, vỉa hè, tạo nên không gian xanh mát và sinh động.

Ngoài ra, roi còn là một loại cây ăn quả phổ biến và quen thuộc với nhiều người, thêm vào đó, việc trồng cây này còn mang đến sự gần gũi với thiên nhiên và giúp tạo nên môi trường sống dễ chịu và tươi mới.

Tác dụng chữa bệnh

Nhờ chứa đựng nhiều chất dinh dưỡng, quả roi đỏ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe không ngờ, bao gồm:

• Giải nhiệt cơ thể: Với nhiều nước, quả roi giúp giải nhiệt, giảm khát và cung cấp nước cho cơ thể, ngăn chặn nguy cơ đột quỵ do mất nước hoặc sốc nhiệt.
• Giảm nguy cơ ung thư: Nhờ vào hàm lượng vitamin A, C và chất chống oxy hóa, quả roi đỏ ngăn chặn quá trình oxy hóa, làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư hiệu quả.
• Kiểm soát đường huyết cho bệnh nhân tiểu đường: Alkaloid trong quả roi đỏ, chất thường được sử dụng trong các loại thuốc tiểu đường, giúp kiểm soát và ổn định đường huyết, làm cho quả này trở nên lợi ích cho người mắc bệnh tiểu đường.
• Hỗ trợ giảm cân hiệu quả: Với chất xơ cao và không chứa đường, quả roi đỏ là sự lựa chọn hoàn hảo cho những người đang theo đuổi chế độ giảm cân hay ăn kiêng.
• Thanh lọc cơ thể: Các chất trong quả roi đỏ giúp thanh lọc và giải độc cho gan và thận, có thể được sử dụng để nấu nước uống hoặc ép lấy nước, từ đó cải thiện vóc dáng và sức khỏe tổng thể.
• Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Nhờ chứa nhiều chất xơ, quả roi đỏ hỗ trợ quá trình tiêu hóa, đặc biệt là trong việc giải quyết tình trạng táo bón.
• Giảm cholesterol: Chất xơ và vi khoáng trong quả roi đỏ giúp giảm cholesterol, ngăn chặn các vấn đề tim mạch nghiêm trọng như xơ vữa động mạch và nhồi máu cơ tim.
• Bảo vệ đôi mắt: Hàm lượng vitamin A giúp bảo vệ sức khỏe mắt, ngăn chặn những vấn đề như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể.
• Lợi tiểu: Quả roi đỏ, giàu nước và vitamin C, giúp cung cấp nước cho cơ thể, thanh nhiệt, ngăn chặn mụn nhọt và hiệu quả trong việc ngăn chặn nhiệt miệng.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Với hàm lượng vitamin C đầy đủ, quả roi đỏ hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể ngăn chặn bệnh tật.

Cách trồng cây roi

• Thời vụ và mật độ trồng

Cây roi có thể được trồng quanh năm vẫn luôn xanh tốt và cho quả. Tuy nhiên, thời kỳ lý tưởng để trồng cây roi là từ tháng 5 đến tháng 7, khi mùa mưa bắt đầu, tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây.

• Tiêu chuẩn chọn giống

Hiện nay, cây roi được trồng thông qua cách gieo hạt hoặc ghép cành. Cây trồng trong vòng 2 năm sẽ đạt được quả đều. Trong quá trình chọn cây con giống, nên lựa chọn những cây khỏe mạnh, không bị nhiễm bệnh để đảm bảo cây sẽ phát triển mạnh mẽ sau này.

• Chọn đất và bón lót

Công việc bắt đầu khi trồng cây roi là chuẩn bị đất trồng chất lượng. Loại đất phù hợp nhất cho việc trồng roi là đất thịt pha cát, có độ tơi xốp và thoáng khí.

Trước khi trồng, cần tạo lập luống đất, cày gặp và loại bỏ cỏ dại. Hố trồng cần được đào với kích thước 50x50x50cm và khoảng cách giữa các hố là 5m trở lên.

Trước khi trồng, hãy bón lót mỗi hố với phân chuồng ủ hoai mục, kèm theo phân lân và vôi bột để khử trùng. Sau khoảng một tháng, bắt đầu trồng cây con vào hố.

• Kỹ thuật trồng

Khi trồng, bóc vỏ bầu đất và đặt cây xuống hố đã chuẩn bị. Định hướng cây để đứng thẳng, sau đó lấp đất để che phủ hoàn toàn bề mặt đất. Sử dụng tay để bóp chặt phần cổ rễ và tưới nước ngay lập tức để giúp cây nhanh chóng bén rễ và bám chặt vào đất.

Chú ý rằng trong giai đoạn cây còn non, cần cắm cọc thêm để hỗ trợ cây đứng vững trước gió mưa, tránh tình trạng ngã đổ. Để giữ độ ẩm cho cây, có thể phủ một lớp rơm hoặc cỏ khô lên bề mặt đất.

Cách chăm sóc cây roi

• Tưới nước

Roi là một loại cây ưa ẩm, đòi hỏi lượng nước đáng kể. Việc cung cấp nước thường xuyên là quan trọng để cây phát triển. Nhất là trong các giai đoạn như khi mới trồng, đang ra hoa và chuẩn bị đậu quả, nhu cầu nước tăng cao. Thiếu nước có thể dẫn đến hiệu suất kém, giảm chất lượng và quả trở nên nhỏ hơn.

• Cắt tỉa cành lá

Cây roi, mặc dù có tán rộng nhưng lại dễ gãy vì thân gỗ giòn. Do đó, việc cắt tỉa để tạo tán cành là quan trọng để thúc đẩy năng suất quả. Loại bỏ cành vượt, cành già sâu bệnh, chỉ giữ lại những cành khỏe mạnh để tạo không gian thông thoáng. Ngày nay, không còn chấp nhận cây mọc quá cao, thường giới hạn ở khoảng 5m. Sau mỗi thu hoạch, nên tiếp tục cắt tỉa để duy trì hình dáng cây.

• Bón phân

Tùy thuộc vào tuổi cây và chất lượng đất, bạn nên bón phân theo định kỳ. Thông thường, sử dụng phân chuồng hoai mục như phân gà, phân heo, và phân NPK theo liều lượng đã hướng dẫn. Trong năm đầu, bón 3 lần cách nhau 3 tháng, sau đó tùy thuộc vào sức khỏe của cây để bón thêm khoảng 10% lượng phân hàng năm.

• Phòng trừ sâu bệnh

Roi là một loại cây dễ bị tấn công từ nhiều loại sâu bệnh, như sâu rầy, sâu đục thân và quả. Những loại sâu này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng quả mà còn có thể lan rộng ra vườn nếu không có biện pháp phòng trừ hiệu quả. Cách hiệu quả nhất là duy trì vệ sinh bằng cách làm sạch cỏ dại, vun xới đất quanh gốc thường xuyên và thực hiện phun thuốc trừ sâu khi cây có dấu hiệu nhiễm bệnh.

• Thu hoạch và bảo quản

Quãng thời gian từ khi cây ra hoa đến khi quả chín mất khoảng 1 tháng. Khi quả bắt đầu lớn và chuyển sang màu đỏ đậm, bạn có thể bắt đầu thu hoạch. Lựa chọn ngày thu hoạch trong thời tiết nắng ráo mà không có mưa sẽ làm cho quả trở nên ngọt ngào hơn.