Cây long não

Long não là một loại cây đặc biệt, khác biệt với các loại cây gỗ khác bởi khả năng chiết tinh dầu từ nhiều bộ phận, kể cả thân gỗ. Cây này không chỉ là một cây gỗ thông thường mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe quan trọng. Long não được biết đến với khả năng hỗ trợ tim, kích thích quá trình hô hấp và thần kinh, cũng như có tính chất kháng viêm, kháng khuẩn, và giúp giảm đau nhức tê thấp.

Đặc điểm của cây long não

Long não, hay còn được biết đến với các tên gọi như dã hương, chương não, long não hương, mai hoa băng phiến, thuộc họ long não (lauraceae), là một cây thân gỗ thuộc nhóm cây thường xanh. Chiều cao của nó có thể từ 10 đến 15m, đôi khi có thể đạt đến 20-30m, với đường kính thân cây khoảng hơn 2m. Thân cây chia thành nhiều cành, cành thưa, nhẵn, với vỏ cây hơi thô, có nhiều đốm màu và nứt nẻ theo chiều dọc của thân cây.

Lá cây long não nhẵn, bóng, bề mặt sáp, hình bầu dục, mọc so le. Mặt trên của lá có màu xanh sẫm, trong khi mặt dưới màu nhạt hơn. Cuống lá dài khoảng 2.5 – 3cm và khi vò nát lá, toả ra mùi thơm đặc trưng. Gân lá long não hình lông chim, với gân chính nổi rõ và gân phụ xung quanh.

Hoa của cây long não nhỏ, mọc thành chùm đều, thường ở ngọn cành. Hoa mang màu vàng lục, lưỡng tính, và có đế hoa lõm mang theo bộ nhụy và bao hoa xếp thành từng vòng. Bao hoa bao gồm 3 lá đài và 3 cánh hoa, cùng với bộ nhụy gồm 3 vòng nhụy hữu và 1-2 nhụy lép.

Quả của cây long não thuộc nhóm quả mọng, mọc thành từng cụm với đường kính quả khoảng 1cm. Quả có hình cầu, to bằng hạt tiêu đen, và bên dưới có cuống nhỏ hình chén.

Cây long não có nguồn gốc từ khu vực Đông Á như Đông Nam Trung Quốc, miền Nam Nhật Bản và Đài Loan. Ở Việt Nam, cây long não thường được tìm thấy ở nhiều tỉnh miền Bắc, nơi mà nó được sử dụng để tạo bóng mát và đuổi muỗi, côn trùng.

Tác dụng của cây long não

Theo y học cổ truyền, long não được sử dụng không chỉ làm thuốc sát trùng và tiêu viêm mà còn có thể dùng dưới dạng thuốc tiêm để hồi tỉnh cơ tim, điều trị trụy tim hay suy nhược. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng dưới dạng uống để giảm đau bụng và làm giảm lượng phân.

Tinh dầu long não không chỉ được áp dụng ngoài da để thay thế long não đặc mà còn có ứng dụng trong công nghiệp, như làm dung môi, hoà tan nhựa, sơn, chiết safrol, cineol, và chế thuốc trừ sâu.

Trong khi đó, theo y học hiện đại, long não có tác dụng kích thích thần kinh, tăng cường tâm trạng và hỗ trợ kích thích hô hấp cũng như tuần hoàn máu. Các tác dụng này có thể được quan sát rõ khi thần kinh ở trạng thái ức chế.

Long não cũng ảnh hưởng đến tiêu hóa, với việc uống nó có thể kích thích niêm mạc dạ dày. Liều lượng nhỏ có thể tạo cảm giác ấm áp dễ chịu, trong khi liều lượng cao có thể gây buồn nôn và nôn.

Đối với tim mạch, long não được biết đến có khả năng kích thích cơ tim ở trạng thái suy yếu.

Cách trồng và chăm sóc cây long não

Trong việc trồng cây long não, kỹ thuật không quá phức tạp, nhưng quan trọng là phải chú ý đến một số điểm về chăm sóc và phòng bệnh để đảm bảo sự phát triển và sinh trưởng của cây.

Đối với thời điểm trồng, tốt nhất là chọn vào đầu mùa mưa để tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển nhanh chóng. Về đất trồng, có thể chọn lớp đất mặt dày, giàu mùn và độ ẩm cao. Cây long não cũng có thể phát triển ổn định trên các loại đất như đồi, đất nghèo dinh dưỡng, cằn cỗi hoặc đất bạc màu. Mặc dù cây này chịu lạnh tốt, nhưng lại không chịu sương muối và gió tốt.

Đối với yếu tố ánh sáng, long não thích sáng, đặc biệt là khi còn nhỏ nên cần che bóng. Nó ưa khí hậu ấm và ẩm, với nhiệt độ trung bình từ 15-20 độ C và lượng mưa trên 1.000mm. Cây phát triển tốt trên đất sét pha tầng dầy, không thích đất mặn, đất trũng hoặc quá khô.

Quy trình trồng cây long não có thể thực hiện thông qua gieo hạt, giâm cành, hoặc chiết. Trước khi trồng, cần bới hố sâu với chiều cao bằng chiều cao của bầu khoảng một tháng. Sau đó, đặt cây vào hố sao cho cổ rễ nằm ngang với mặt đất và vun đất xung quanh để đảm bảo cây ổn định. Việc tưới nước cần được thực hiện vừa phải để cây hấp thụ chất dinh dưỡng và tránh tình trạng héo.

Vì Long não là loại cây lâu năm, nên trong 3 năm đầu, việc chăm sóc đặc biệt quan trọng để cây có đủ dinh dưỡng cho các năm sau. Điều này bao gồm việc xới đất xung quanh gốc, bón phân NPK trong lần chăm sóc đầu, và thực hiện tỉa cành để tạo hình và tán cây đẹp.