Cây hương thảo

Hương thảo là một loại cây thảo mộc đầy giá trị, không chỉ là một gia vị “siêu thơm” cho các món ăn mà còn mang đến nhiều ứng dụng khác nhau như đuổi muỗi, giảm căng thẳng, và làm đẹp không gian trang trí. Để hiểu rõ hơn về cây hương thảo và lý do tại sao chúng ta nên trồng nó tại nhà, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé.

Đặc điểm của cây hương thảo

Hương thảo, hay còn gọi là cây dương chổi và cây mê điệt tùy theo địa phương, là một loại cây gia vị phổ biến. Nó thuộc họ hoa nhà môi và được đặt tên khoa học là Rosemary. Tên của loại cây này có ý nghĩa là “sương của biển” do xuất phát từ các vùng bờ biển của Địa Trung Hải.

Thân của cây hương thảo có kích thước nhỏ, đạt chiều cao khoảng 1-2m và thường mọc thành dạng bụi. Lá của nó nhiều, hẹp, có màu xanh thẫm và mang theo mùi hương thơm ngát. Mặc dù có nguồn gốc từ Địa Trung Hải, cây hương thảo hiện nay được trồng rộng rãi trên toàn thế giới, đặc biệt là ở những vùng có khí hậu khô ráo và mát mẻ.

Tại Việt Nam, cây hương thảo thường được trồng nhiều ở miền Trung và miền Nam. Tuy cây cũng có thể sinh trưởng ở miền Bắc, nhưng do mùa đông lạnh giá, cây thường không phát triển mạnh.

Cây hương thảo có thể được trồng từ hạt hoặc ươm mầm từ lá của nó. Quy trình thu hoạch có thể thực hiện theo hai cách: cắt ngọn và sấy khô để lấy lá, phù hợp cho quy mô lớn; hoặc cắt tỉa ngọn và lá cho quy mô nhỏ hơn.

Ý nghĩa của cây hương thảo

Mùi thơm của cây hương thảo không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu và an thần mà còn được coi là có khả năng xua đuổi tà ma và mang lại điềm lành cho gia đình. Mùi hương nồng của cây hương thảo lan tỏa trong không gian, làm cho môi trường trở nên dễ chịu, an tĩnh và tạo nên bầu không khí sạch sẽ và thoải mái. Cây hương thảo còn mang theo ý nghĩa về sự may mắn và bình an.

Với sự liên kết giữa hai thế giới âm và dương, cây hương thảo đặc biệt quan trọng. Trong thời cổ đại, các quốc gia châu Âu thường sử dụng sản phẩm từ hương thảo và đốt hương thảo trong các nghi lễ thờ cúng thần linh. Việc đeo và sử dụng các vật phẩm làm từ hương thảo cũng được coi là phương tiện để tránh xa khỏi tà ma, đồng thời mang lại may mắn cho người sử dụng.

Tác dụng của cây hương thảo

Cây hương thảo, không chỉ dễ trồng và yêu cầu ít công chăm sóc, mà còn là nguồn tinh dầu và hương thơm có nhiều ứng dụng hữu ích.

Với một chậu hương thảo nhỏ trong căn phòng có diện tích khoảng 20m2, bạn có thể tận hưởng không gian thơm ngát, đồng thời hạn chế sự xuất hiện của muỗi và ruồi. Mùi hương của cây này cũng góp phần làm dịu tinh thần, giảm căng thẳng, và tạo cảm giác thư giãn.

Đặc biệt, cây hương thảo mang lại nhiều lợi ích cho phụ nữ sau sinh và trẻ nhỏ. Mùi thơm của nó giúp giảm mệt mỏi, căng thẳng, và mang lại sự nhẹ nhàng, sảng khoái, đồng thời hỗ trợ quá trình mang thai.

Tinh dầu hương thảo được công nhận với khả năng tăng cường tư duy và trí nhớ, đặc biệt hữu ích cho trẻ em khi học bài. Đối với nhân viên văn phòng, việc trồng một chậu hương thảo gần nơi làm việc có thể giúp giảm stress, giữ tinh thần tỉnh táo, và cải thiện khả năng ghi nhớ.

Không chỉ có vậy, cây hương thảo cũng là cách hiệu quả để đuổi muỗi. Việc đặt một cây hương thảo ở ngoài ban công, cửa sổ, hoặc lối đi có thể giảm thiểu sự quấy rối từ các loại côn trùng.

Lá hương thảo không chỉ được sử dụng làm hương liệu trong ẩm thực mà còn là thành phần quan trọng trong trà thảo dược, có lợi cho sức khỏe. Ngoài ra, chiết xuất từ hương thảo thường được thêm vào các sản phẩm làm đẹp như xà bông, kem dưỡng da, hay nước hoa.

Với mùi thơm nồng, hơi se, và vị chát, hương thảo còn có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề sức khỏe như đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa, và ngăn chặn sự phát triển của ung thư vú. Tinh dầu hương thảo cũng được sử dụng để thông ruột, lợi mật, và lợi tiểu. Trong truyền thống châu Âu, hương thảo thậm chí được ứng dụng trong việc chữa thấp khớp và đau nửa đầu. Nước hãm từ cây thường được sử dụng để rửa vết thương nhiễm trùng.

Cách trồng cây hương thảo

Lựa chọn cành cây để trồng hương thảo có thể được thực hiện bằng cách đến các cửa hàng cây uy tín và mua sẵn. Theo các chuyên gia, việc trồng cây hương thảo bằng cành sẽ thuận lợi hơn so với sử dụng hạt giống.

Đối với việc nhân giống, bạn nên chọn những cành cây hương thảo khỏe mạnh và cắt chúng với chiều dài khoảng 10cm. Các cành này có thể được mua từ vườn ươm hoặc có thể nhờ người quen trồng hương thảo cung cấp. Những cây hương thảo nhân giống từ cành sẽ thừa hưởng chất lượng từ cây mẹ.

Trước khi trồng cành hương thảo, bạn cần loại bỏ lá ở phần dưới cành (khoảng 3cm) để chôn xuống đất và ngăn chặn tình trạng thối rữa do lá dưới cành gây ra. Sau đó, cành cây được cắm vào chậu chứa hỗn hợp đất gồm ⅔ cát thô và ⅓ rêu bùn. Chậu nên được đặt ở nơi có ánh sáng nhẹ, tránh ánh sáng trực tiếp, và cần duy trì việc tưới nước hàng ngày để cành cây phát triển rễ. Thời gian để cành phát triển rễ là khoảng 3 tuần.

Sau khi rễ đã phát triển, bạn có thể chọn trồng cây trong chậu hoặc ngoài vườn. Cây hương thảo thường thích ứng tốt và có sức sống mạnh mẽ, nhưng để phát triển tốt nhất, nên chọn vị trí có khí hậu ấm đến nóng và khô. Khu vực chọn trồng cần có đất thoát nước tốt để tránh tình trạng thối rễ, và nếu đất có độ axit cao, việc thêm vôi có thể được xem xét để cung cấp môi trường lý tưởng cho cây hương thảo phát triển và tỏa mùi thơm.

Cách chăm sóc cây hương thảo

• Ánh sáng

Chọn một vị trí có bóng râm mát hoặc độ ẩm là lựa chọn thích hợp để trồng cây. Nếu cây được đặt dưới ánh nắng gắt, lá có thể bị cháy, co lại, mất tinh dầu, và cây sẽ phát triển chậm hoặc có thể chết. Lựa chọn đặt cây ở nơi có ánh sáng buổi sáng sẽ giúp lá cây hương thảo trở nên xanh tươi hơn do quá trình quang hợp diễn ra.

• Bón phân

Nên bón phân mỗi tuần một lần với lượng nhỏ. Cây hương thảo có chiều cao từ 35-50cm chỉ cần khoảng 100-200ml/gốc mỗi tuần. Việc ngâm một muỗng cafe phân NPK tím (15-5-20-3,5 TE) trong 1 lít nước khoảng 12 giờ, sau đó tưới đều dưới gốc cây vào chiều mát, sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh. Có thể thay đổi loại phân bón bằng cách sử dụng phân Super Lân hoặc phân hạt Dynamic lifter với liều lượng ngâm tương tự. Bên cạnh đó, phân bón lá như B1 và phân NPK cũng là những lựa chọn tốt cho việc bón cho cây.

• Tưới nước

Khi tưới nước, bạn chỉ cần tưới đủ vào buổi sáng vì cây hương thảo là loại cây dễ sống. Trong trường hợp thời tiết khô hanh, bạn có thể bổ sung thêm nước vào buổi chiều để giúp cây duy trì độ ẩm. Tránh tưới quá nhiều mỗi lần để tránh ứ đọng nước dưới đáy chậu, gây thối rễ và hại cây. Lựa chọn chậu đất nung giúp thoát nước hiệu quả.

• Phòng trừ sâu bệnh

Đối với việc phòng trừ sâu bệnh, nếu lá cây hương thảo bị ăn hoặc chuyển sang màu trắng bạc, có đốm, bạn có thể sử dụng thuốc phun nhẹ. Tuy nhiên, hãy chú ý chỉ sử dụng khi cây được trồng ngoài trời. Đối với cây trồng trong chậu, bạn có thể thay thế bằng thuốc xịt muỗi hoặc đưa cây ra vườn trước khi sử dụng thuốc để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Thêm vào đó, việc cắt tỉa lá và loại bỏ cành héo khô cũng là biện pháp hiệu quả để ngăn chặn sâu bệnh cho cây.