I. Tổng quan về cây
- Tên thường gọi: Cây gai tầm xoọng
- Tên gọi khác: Độc lực, Quít gai, Quít rừng, Kim quýt, Gai xanh, Bạch lực, Cam trời, Tầm soọng
- Tên khoa học: Atalantia buxifolia (Poir.) Oliv.
- Họ: Rutaceae
- Nơi sống: Cây mọc hoang khắp nơi ở miền Bắc và miền Trung nước ta, thường gặp ở những bờ rào, lẫn với cây tre hay cây bụi khác. Còn thấy mọc ở Trung Quốc (Quảng Châu có tên tửu bính lặc).
II. Đặc điểm của cây
- Cây nhỏ cao chừng 1m, thân mang rất nhiều cành, nhẵn, cành non có khi có lông mịn, gai dài tới 4cm ở nách lá.
- Lá nguyên, dai, hình bầu dục đầu tròn, thuôn tròn ở phía cuống. Soi lên sáng, lá có rất nhiều điểm tinh dầu trong sáng.
- Hoa trắng gần như không cuống mọc đơn độc hay tụ 2 hoặc 3 ở nách lá, khi chín có màu đen, hình cầu, đường kính 1012mm, chứa 2 hạt .
III. Ý nghĩa và tác dụng của cây
- Cây chỉ mới thấy dùng trong phạm vi dân gian. Cành lá hái tươi sao vàng sắc đặc uống chữa những bệnh về đường hô hấp: Ho, hen, cảm, sốt, thấp khớp, rắn cắn.
- Trẻ con thường hái quả tươi để ăn.
- Ở Trung Quốc (Quảng Tây), rễ chữa đòn ngã tổn thương và gãy xương.